ေရာေကာ ေသာေကာ လုပ္ရာက်ေနလို႔ပါ။ ဒီအုပ္စု၀င္ Arthritis ေရာဂါကို ကုရတာနဲ႔ Lupus ကုိ ကုရတာ ဘာမွမဆိုင္ေအာင္ မတူလို႔ ေရာဂါအုပ္စု တခုထဲ လုပ္ဘို႔ မဆီေလွ်ာ္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
Arthritis အဆစ္နာတယ္ ဆိုလိုက္ရင္ ေလးဘက္နာလို႔ဘဲ ထင္ၾကတယ္။ နဲနဲေတာ့ မွန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဆစ္နဲ႔ မဆိုင္တဲ့ ႏွလံုး၊ အေရျပား၊ ေက်ာက္ကပ္၊ အဆုပ္ေတြမွာလည္း ျဖစ္တာေတြ ရွိေသးတယ္။ ေရာဂါခြဲေတြက မ်ားသလား မေမးနဲ႔၊ ၁၀၀-၂၀၀ ရွိတယ္။ လည္ပင္း က်ီးေပါင္းတက္၊ ေဂါက္၊ အေရျပား၊ အရိုး၊ အဆစ္၊ တြယ္ဆက္(တစ္ရွဴး) ေရာဂါေတြ အမ်ားၾကီး ပါေနတယ္။ ေျခႏွစ္ဘက္၊ လက္ႏွစ္ေခ်ာင္းနာလို႔ “ေလးဘက္နာ” လို႔ ဗမာေတြက ေျပာၾကတယ္။ ဟိုအဆစ္-ဒီအဆစ္ ေျပာင္းနာတာမို႔ “ဟိုသြား-ဒီသြား အဆစ္နာ” လို႔ ေဆးစာမွာ လာတယ္။
အဆစ္နာတာသာမက ဖ်ားတာ၊ လည္ပင္းနာတာ၊ ႏွလံုးေရာဂါေတြလည္း ဆက္စပ္ေနတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ေျခ၊ လက္၊ လည္ပင္း၊ ခါး၊ အဆစ္မွန္သမွ် ဒုကၡေပးတယ္။ Arthritis အဆစ္နာအျပင္ Tendonitis အရြတ္နာ၊ Bursitis အဆစ္ဖံုးနာ၊ Fibromyalgia အရြတ္ေၾကာနာ။ အမ်ားဆံုး ထိတာက Synovial joints အဆစ္ဖံုးေနရာ ေရာင္တာပါ။ ၾကြက္သားမွာ ျဖစ္ရင္ ၀တ္ေနၾက အ၀တ္ေတာင္ အတင္မခံႏိုင္ဘူး။
လာမဲ့ ေအာက္တိုဘာ ၁၂ ရက္ကို “ကမၻာ့ အဆစ္နာေန႔” လို႔ သတ္မွတ္ထားတယ္။ ကမၻာမွာ လူ ၁၀၀ မွာ ၁ ေယာက္ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ၃ ဆမ်ားတယ္။ ေသြးထဲမွာ အဆိပ္လို Toxic waste products ကုိယ္နဲ႔ မသင့္တာ ရွိလာလို႔။ ရာသီဥတုနဲ႔ ဆိုင္တဲ့သူေတြက ဆိုင္တယ္။
တခ်ိဳ႕က ခုခံအားစနစ္နဲ႔ ဆိုင္လို႔ Auto-immune ေရာဂါအုပ္စုမွာ ပါတယ္။ AIDS နဲ႔ မဆိုင္ပါ။ သူ႔ေအာက္မွာလည္း ေရာဂါမ်ိဳးစံုပါတယ္။ မတည့္တာ ၀င္လာရင္ ခႏၶာကုိယ္က ခုခံ တိုက္ထုတ္ႏိုင္စြမ္း ရွိတယ္။ “သူ႔လူနဲ႔ ကိုယ့္လူ မခြဲျခား တတ္ဘဲ၊ လူမွားျပီး၊ (ေအာ္တို-အင္ျမဴး) ေရာဂါျဖစ္လာရတယ္။” အဲဒီထဲက တခုကေတာ့ Rheumatoid arthritis (ရူမတြိဳက္) အဆစ္နာပါ။ ဒါကို ေလးဘက္နာလို႔ ေျပာတာမွန္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ေလးဘက္မကပါ၊ အဆစ္အမ်ားၾကီးမွာ ျဖစ္တတ္တယ္။ အဆစ္ အေသးစားေရာ အၾကီးစားပါ ျဖစ္တာ။
“အဆစ္နာတာနဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါ တြဲေနတတ္တာက အေရးပါတယ္။” မ်ားေသာအားျဖင့္ ငယ္ငယ္-ရြယ္ရြယ္၊ ၅-၁၆ ႏွစ္ေတြမွာ ျဖစ္တတ္တယ္။ ႏွလံုးေရာဂါက Rheumatic fever (ရူမက္တစ္) အဖ်ားရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ ျဖစ္တယ္။ Group A Streptococcus ဆိုတဲ့ (ဗက္တီးရီးယား) ေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ Strep throat ဆိုတဲ့ လည္ပင္းနာနဲ႔ Scarlet fever အ၀ါေရာင္ အဖ်ား ေရာဂါေတြကို လက္ညွိဳးထိုးရတယ္။ ႏွလံုးေရာဂါ ဆိုတာကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေသးတယ္။ ေလးဘက္နာနဲ႔ ဆိုင္တာက အဆို႔ရွင္ေရာဂါေတြပါ။ MS က်ဥ္းတာ၊ MI က်ယ္တာ။ ေသျခာေအာင္ ASO Test, Complete blood count, ECG, ESR စမ္းသပ္မႈေတြ လုပ္ရတယ္။
ေဆးကုနည္း သံုးပိုင္းရွိတယ္။ နာေနတဲ့ေနရာကို ဒဏ္သက္သာေအာင္လုပ္တာ၊ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ-အလုပ္အကိုင္ဆိုင္ရာ ျပန္လုပ္ႏိုင္ေအာင္ ကုသေပးတာ နဲ႔ ခြဲစိတ္ကုသတာေတြပါ။ ေဆး၀ါးမွာလဲ သံုးမ်ိဳး။ (စတီရြိဳက္) မပါတဲ့ NSAID အနာ သက္သာေဆး၊ (ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္) ေဆး၊ (DMARD) (ရူမက္တစ္) ဆန္႔က်င္ေဆး။
Rheumatic အဖ်ားျဖစ္ရင္ ခ်က္ခ်င္း ပဋိဇီ၀ေဆး (Penicillin, Amoxicillin, Sulfadiazine, Erythromycin) တမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးတယ္။ လကၡဏာေတြ သက္သက္သာအံုးေတာ့ Antibiotics ကို ၁၀ ရက္အျပည့္ ေပးတယ္။ နာတာသက္သာေအာင္ Aspirin ေပးတယ္။ ေရာင္တာသက္သာေအာင္ Corticosteroids (စတီရြိဳက္) ေဆး ေပးတယ္။ ပါးစပ္-လည္ပင္းနဲ႔ဆိုင္ရင္ ဆားရည္နဲ႔ ပလုပ္က်င္းရတယ္။ Throat lozenges ငံုရတယ္။ သူမ်ားကို ကူးေစႏိုင္လို႔ ၂-၃ ရက္ ေက်ာင္းမတက္ဘဲေန၊ လူၾကား-သူၾကားလဲ မသြားေစနဲ႔။
ဆိုး၀ါးတဲ့ ႏွလံုးေရာဂါ ရမလာေအာင္ တာရွည္ခံ (ပနယ္စလင္) ထိုးရတယ္။ Benzathine Penicillin G 1.2 ဆိုတာ ျဖစ္တယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ၁ လ တခါ၊ ၆ လၾကာ၊ ထိုးေလ့ရွိတယ္။ Rheumatic fever က ျပန္ေပၚလာတတ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပဋိဇီ၀ေဆး နည္းနည္းကို ၃-၅ ႏွစ္ၾကာ ေပးတတ္တယ္။
လူက သိပ္၀ေနရင္ အရိုး-အဆစ္ကို ဒဏ္မပိေစဘို႔ ကိုယ္ အေလးခ်ိန္ ထိန္းေပးရတယ္။ နားခိုင္းတယ္။ လိုအပ္ရင္ တုတ္ေကာက္၊ ဂ်ိဳင္းေထာက္ သံုးရမယ္။ လိုအပ္ေသးရင္ Physical and Occupational therapist (ဖီဇီယို) ပညာရွင္တို႔ အလုပ္ျပန္လုပ္ႏိုင္ေအာင္ ကူညီသင္ၾကားေပးတဲ့ ပညာရွင္တို႔နဲ႔ ကုသရတယ္။ ဆိုးရင္ အဆစ္ထဲ Corticosteroids ေဆးထိုး ေပးရတတ္တယ္။ အဆစ္လႈတ္ရႈားမႈကို ထိခိုက္လာရင္ ခြဲစိတ္ရတယ္။ Synovectomy, Arthroplasty လုပ္ရတာပါ။
ဆရာ၀န္မလိုတဲ့ ေဆးနည္းေတြလဲ ရွိတယ္။ အာလူးရည္ကို အစာမစားခင္၊ လက္ဘက္ရည္ဇြန္း ၁-၂ ဇြန္း ေသာက္ပါ။ အားလူးကို အခြံမခြါတာ ပ်င္းလို႔လည္း ဟုတ္တယ္။ အခြံကလည္း ဒီအတြက္ ေကာင္းသတဲ့။ အာလူးခြံကို က်က်နန ေရေဆး၊ ၃၀ ဂရမ္ကို ေရ လီတာ၀က္နဲ႔ ထက္၀က္က်သြားေအာင္ ျပဳတ္ျပီး ေသာက္ပါ။ ဘူးခါး အရည္ကို ပ်ားရည္နဲ႔ေရာ ေသာက္ပါ။ တရုတ္နံနံအၾကီး အေစ့ကို အရည္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ ၅-၁၀ စက္ကို ေရေႏြးထဲ ထည့္ေသာက္။ သံပုရာရည္ တေန႔ ၂-၃ ၾကိမ္ေသာက္။ အသား-ငါး၊ သၾကား၊ ေလ်ာ့စားပါ။ အရက္၊ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဘက္ရည္၊ ေလ်ာ့ေသာက္ပါ။
ခဏခဏအဆစ္နာရင္ အလုပ္အကိုင္ပါပ်က္မယ္။ ၾကာလာရင္ အထူးသျဖင့္ လက္ဆစ္ေတြက ပံုသဏၭာန္ ေျပာင္းသြားလို႔ ၾကည့္မေကာင္း ျဖစ္လာတတ္တယ္။ အမ်ိဳးအေဆြထဲမွာ လူနာရွိရင္ “စိတ္ေတာ့ မပ်က္ပါနဲ႔” လို႔ အရင္ေျပာထားပါရေစ။ ရိုးရိုးသားသား ၀န္ခံရရင္ Rheumatoid arthritis ျဖစ္ရင္ လံုး၀ ေပ်ာက္သြားေစရမယ္လို႔ ဆရာ၀န္မ်ားက အာမမခံပါ။ ေဆးကုတာရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္က နာေနတာေတြ သက္သာေအာင္၊ အထိခိုက္နည္းေအာင္၊ ဒုကၡိတ ျဖစ္မသြားေအာင္သာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿမန္မာေဆးအေနနဲ႔ကေတာ႔
ေလးဖက္နာ၊ အဆစ္ေရာင္လိမ္ေဆး
ေဆးနည္း….
(၁)မင္ေသာ္(ပရုတ္ေအး) ၁က်ပ္သား
(၂) ပရုတ္ ……. ၁က်ပ္သား
(၃) ေလးညႇင္း ….. ၁က်ပ္သား
(၄) ဇာတိပိၹဳလ္သီးမႈန့္ ၃က်ပ္သား
(၅)ခ်င္း(ဂ်င္း)သတၲုရည္ ၅က်ပ္သား
(၆) နနြင္း သတၲုရည္ ၅က်ပ္သား
(၇) ဂမုန္းတိမ္ျပာ သတၲုရည္ ၅က်ပ္သား
(၈) မိႆလင္ သတၲုရည္ ၅က်ပ္သား
(၉) ေတာအရက္ ၁ပုလင္း
ဤေဆး(၉)မ်ိဳး၊ ေဆးခ်ိန္ (၂၆)က်ပ္သား ႏွင့္ ေတာအရက္(၁)ပုလင္း တို့ကို သမေအာင္ ေရာစပ္ၿပီး
ေလလုံပုလင္းႏွင့္ ထားပါ။ ေလးဖက္နာေရာဂါ အဆစ္ေရာင္၊ အဆစ္ကိုက္ ေရာဂါရွင္မ်ား နံနက္၊ည တစ္ေန့(၂)
ႀကိမ္ ပုလင္းကို လႈပ္ၿပီး လိမ္းပါ။ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။
ေလးဖက္နာေရာဂါေသာက္ေဆး
ေဆးနည္း…….
(၁)ေလးညႇင္း …….၄ပဲ
(၂)ဇာတိပၹိဳလ္သီးအဆန္ …..၄ပဲ
(၃)ပန္းနု ….. ၈ပဲ
(၄) ပန္းမ …. ၈ပဲ
(၅) ဖာလာ .. ၈ပဲ
(၆) ကတၲရသေခ်ၤ … ၈ပဲ
(၇) ေစးမခန္း …. ၈ပဲ
(၈) ရိုးတံ …… ၈ပဲ
(၉) ေဆးပုစြန္တုပ္ ….. ၈ပဲ
(၁၀) ေခ်ာင္းၾကား … ၈ပဲ
(၁၁) နံ့သာျဖဴ …..၅က်ပ္သား
(၁၂) န့ံသာနီ ….. ၅က်ပ္သား
(၁၃) သၾကားခဲ …. ၅က်ပ္သား
(၁၄) စႏၵကူးနီ …. ၅က်ပ္သား
(၁၅) ကံ့ေကာ္ဝတ္ဆံ ….. ၅က်ပ္သား
အထက္ပါေဆးမ်ားကို အမႈန့္ျပုလုပ္ၿပီး သမေအာင္ စုေပါင္း ေရာစပ္ပါ။ ေလလုံပုလင္းနဲ့ ထားပါ။
တစ္ေန့ (၃)ႀကိမ္ေသာက္ပါ။ နံနက္၊ေန့လယ္၊ညေန ေရေနြး(သို့) ကြမ္းရြက္ျပုတ္ရည္နဲ့ ေသာက္ပါ။
တစ္ခါေသာက္လွ်င္ လက္ဖက္ရည္ဇြန္း တစ္ဇြန္း ေသာက္ပါ။
Forward Mail မ်ားထဲမွ အသံုး၀င္မယ့္ေဆးစြမ္းတလက္ကိုမွ်ေ၀ေပးလိုက္ပါတယ္။ဆႏၵရွိၿပီးတုိက္ဆုိင္သူမ်ား အက်ဴိးရွိပါေစ။
က်န္းမာသုခ ရရွိၿပီး ဘ၀ရဲ ့ေပ်ာ္ရႊင္မွုမ်ားကို အက်ဴိးရွိစြာၿဖင့္အခ်ိန္ကုန္လြန္ႏုိင္ၾကပါေစ။
ဖိုးလမင္း
Source: http://phoelamin.wordpress.com/%E1%80%B1%E1%80%86%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%AC%E1%80%B8/%E1%80%B1%E1%80%9C%E1%80%B8%E1%80%96%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%94%E1%80%AC-%E1%82%8F%E1%80%BD%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B7-%E1%80%B1%E1%80%86%E1%80%B8%E1%80%B1%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8/
By Health Articles
Posted By : ၿမန္မာ့သတင္းမ်ားစုစည္းရာ (MNC)
No comments:
Post a Comment